ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΡΑΗ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

ΟΙ ΤΟΠΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΛΑΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

Ο σημαντικός εικαστικός, λογοτέχνης, περφόρμερ, θεωρητικός της τέχνης Κώστας Ευαγγελάτος σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ζωγραφική και Αισθητική Θεωρία της Σύγχρονης Τέχνης στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης με καθηγητές μεταξύ άλλων τους : Allen David και Pearl Ehrlich.
Από το 1986 μέχρι το 1993 διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της γκαλερί DADA στην Αθήνα, ενώ το 1990 ίδρυσε το art studio EST. Παράλληλα με την ζωγραφική έχει δραστηριοποιηθεί διεθνώς με την συγγραφή, την ποίηση, την Performance, την Body Art, το Happening, την Mail-art. Έχει κάνει ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Ρότζεστερ, τη Νέα Υόρκη, την Αβινιόν, το Σαντιγί, το Παρίσι, την Γλασκώβη, το Άμστερνταμ, την Λευκωσία κ.α. Είναι μέλος επιστημονικών, εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών οργανισμών και από το 1991 του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας.

Στην τοπιογραφική σειρά με χαρακτικά του καλλιτέχνη,  απεικονίζεται άποψη τοπίων του Ιονίου και ειδικότερα της Κεφαλονιάς. Οι λιθογραφίες εκδόθηκαν σε περιορισμένο αριθμό και όλα τα αντίτυπα εξαντλήθηκαν άμεσα. Το 1996 εκτέθηκαν τα πρωτότυπα έργα στην Αθήνα στο Κέντρο Τέχνης, στην ατομική του έκθεση με τον τίτλο: «Δωρική καταγραφή», ωστόσο κανένα έργο από αυτή τη σειρά δεν έμεινε στο αρχείο του καλλιτέχνη.

Με την πάροδο των χρόνων και τις διαρκείς πρωτοποριακές αναζητήσεις του επιφανούς εικαστικού και θεωρητικού τα έργα ξεχάστηκαν… Μέχρι τις αρχές του 2012, που ένας ευγενικός φιλότεχνος προσέφερε όλη τη λιθογραφική σειρά για τον εμπλουτισμό της μόνιμης συλλογής της Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης, VILLA ΡΟΔΟΠΗ στο Αργοστόλι. Με βάση  αυτό το σπάνιο υλικό  έγινε ανατύπωση των λιθογραφιών αυτών, σε ελληνική, γαλλική και αγγλική έκδοση, οι οποίες κυκλοφορούν, εκτίθενται και διατίθενται από το  Αrt Studio EST στην Αθήνα και τη Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa Ροδόπη στο Αργοστόλι.

Τα τοπία του, εμπνέονται από την αισθητική των χαρακτικών ευρωπαϊκών περιηγητικών εκδόσεων, παρουσιάζοντας μια εκλεκτική συγγένεια με ένα παρελθόν που ουσιαστικά είναι παρόν και μέλλον. Οι συνθέσεις του συνδυάζουν την ομορφιά της φύσης, με τα αρχαία ελληνικά μνημεία. Η μυθολογία του ερειπίου επισφραγίζει τους δεσμούς της Ευρώπης με την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα στο πέρασμα των αιώνων. Η προσφορά στην τέχνη και τον πολιτισμό, τόσο των τοπιογραφικών συνθέσεων που αναπαριστούν την πραγματικότητα, αλλά και των φαντασιακών προσλήψεων είναι αδιαμφισβήτητη.  

Οι συνθέσεις του Ευαγγελάτου δεν είναι καθόλου στατικές, χαρακτηρίζονται από κίνηση και δυναμισμό, που επιτυγχάνεται μέσα από την σχεδιαστική και τεχνική δεινότητα του δημιουργού. Παράλληλα, διαπνέονται από έναν έντονο λυρισμό της φόρμας, που συγκροτεί μια ποιητική διάθεση εξωραϊσμού της πραγματικότητας, και με τον τρόπο αυτό παραπέμπουν σε υπαρκτά αλλά και σε ονειρικά, ιδεαλιστικά τοπία.

            

      Λάτρης και γνώστης του αρχαίου ελληνικού αισθητικού ιδεώδους και πολιτισμού, αντλεί την πρώτη του έμπνευση από τοπία του Ιονίου και την γενέτειρά του Κεφαλονιά. Τις λιθογραφίες του τις σχεδίασε εκ του φυσικού στην ιδιαίτερή του πατρίδα, ακολουθώντας καθαρές φόρμες και αισθητική λιτότητα, χαρακτηριστική των πρώιμων νεανικών του χρόνων. Ο συνδυασμός λυρισμού, δυναμισμού, κίνησης, αρχαιογνωσίας και μουσικότητας της φόρμας αποτέλεσαν ένα ασφαλές εικαστικό καταφύγιο στα χρόνια της αθωότητας. Εκείνη την καλλιτεχνική περίοδο αποφεύγει συνειδητά τις σκληρές αντιθέσεις στα έργα του, υιοθετώντας ένα ιδίωμα παραστατικό, λυρικό, με μαλακά περάσματα.  Έχει  ως ερέθισμα την οπτική πραγματικότητα αντλώντας τα θέματά του από τον πλούσιο φυσικό χώρο του Ιονίου.

Για τη δημιουργία των σχεδίων του αρκεί απλώς ένα λευκό φόντο και η σινική μελάνη. Η γραφή του σταθερή και ακριβής. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από μια εντυπωσιακή κίνηση μα και μία πυκνότητα. Έτσι μεταδίδουν στους δέκτες την ένταση της ενέργειάς τους. Για την κίνηση, τον χορό, την μουσική ενδεχομένως της φόρμας, την έντασή τους, αρκεί απλώς αυτό το λευκό φόντο και η μαύρη μελάνη.

Οι τόποι που έζησε, επισκέφτηκε, αγάπησε και δημιούργησε, επηρέασαν την τοπιογραφία του και μαρτυρούν την άρρηκτη σχέση του ζωγράφου με το τοπίο και τις μεταβολές του. Τα τοπία του εμπνευσμένα από την Ελληνική φύση δεν είναι σχεδόν ποτέ στατικά. Η γραμμικότητα των μορφών, οι μεγάλες και μικρές καμπύλες του, οι ευθείες, η ώσμωση  τους αποτελούν γεωμετρικό παιχνίδι στα χέρια του, συνεπώς τα πάντα παίρνουν υπόσταση και μορφή. 

Τα σχέδιά του ακολουθούν αυστηρή δόμηση. Ωστόσο το ασπρόμαυρό τους εν τέλει μπορεί να είναι το ίδιο φωτεινό με ένα πολύχρωμο πίνακα. Δημιουργεί συνθέσεις γεμάτες δύναμη, οι γραμμές του πάντα μελετημένες και σταθερές. Συναρπαστικός και χειμαρρώδης συνομιλητής με τον θεατή, με βαθιά γνώση των τεχνικών και της ιστορίας της τέχνης (κομμάτι της άλλωστε αποτελεί και ο ίδιος), αν και πολίτης του κόσμου, ζει, εκθέτει και μοιράζεται τον χρόνο του τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στην Αθήνα, το Παρίσι και το Αργοστόλι της όμορφης Κεφαλονιάς.

Μαράη Γεωργούση

Ιστορικός Τέχνης, (Master 1&2 SORBONNE-Paris IV στην Ιστορία της Τέχνης,

Υπ. Διδάκτωρ στην Ιστορία της Τέχνης, Μέλος της Ε.Ε.Ι.Τ.).