|
Εξηγήσιμη ή ανεξήγητη σειρά γεγονότων αναφορικά με
…πολιτισμικές γεωτρήσεις στην Κεφαλλονιά
Μια και που ζούμε ένα νέο Ελ Ντοράντο … κυνηγώντας τους
υδρογονάνθρακες που … μόλις πρόσφατα ανακάλυψε ο πολιτικός (!) κόσμος της
Ελλάδας πως βρίθουν στο υπέδαφος της πατρίδας μας, και με αφορμή την διαίρεση
της θάλασσας σε οικόπεδα, αποφάσισα να καταγράψω μια σειρά
δεδομένων και
γεγονότων (συμπτωματικών άραγε;) που συνέβησαν στον χώρο της Παλλικής από το
2004 μέχρι τον Απρίλιο του 2011, οπότε και έφυγε οριστικά το γεωτρύπανο της
FUGRO που θα έκανε … πολιτισμικές γεωτρήσεις για την ανακάλυψη της ΟΜΗΡΙΚΗΣ
ΙΘΑΚΗΣ κατόπιν έρευνας επιχειρηματο-επιστημόνων Βρετανών.
Στη γειτονιά μας –σαν Ελλάδα, σαν Κεφαλλονιά- το σκηνικό,
μαζί με τόσα άλλα που αλλάζουν άρδην, αλλάζει κι αυτό. Ο πυρετός του μαύρου
χρυσού μάς έχει περιζώσει. Από μιαν άκρη της Ευρώπης, από κλωτσοσκούφι των
σύγχρονων ισχυρών (με ή χωρίς εισαγωγικά), από διεθνείς εξευτελισμούς από τον
τύπο (π.χ. Focus) και από ‘μεγάλους’ πολιτικούς (π.χ. κ. Φίλιπ Ρέσλερ)
βρεθήκαμε στο κέντρο της διεθνούς γεωπολιτικής σκακιέρας και καλά καλά δεν
έχουμε καταλάβει τι μέλλει γενέσθαι με την περίπτωσή μας. Κατασκοπεία,
πετρέλαια, πόλεμοι, ελκόμενες συνειδήσεις έρχονται στα μάτια μας σαν
χολιγουντιανή ταινία. Και όμως είναι δίπλα μας. Οι ξένοι ξέρουν από χρόνια πως
«στον θαλάσσιο πυθμένα των νησιών του Οδυσσέα κρύβονται 200 εκ. βαρέλια πετρελαίου» (1) και
εμείς δεν έχουμε οριοθετήσει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) μας, παρόλο
που το Διεθνές Δίκαιο μας ευνοεί (2).
Προς το παρόν, ας ξυπνήσουμε τουλάχιστον.
Σύντομο ιστορικό πετρελαϊκών ερευνών στη γειτονιά μας
· Αποσπασματικές
ήταν οι έρευνες πετρελαίου στην Ελλάδα. Το 1903 στη Ζάκυνθο, στο έλος στο Κερί
η εταιρεία «London Oil Development Co Ltd» πραγματοποίησε -χωρίς επιθυμητά
αποτελέσματα- δυο γεωτρήσεις. Στη συνέχεια ακολούθησε ενδιαφέρον από τον Δ.
Κολαΐτη ο οποίος όμως είχε την ίδια μοίρα και εγκατέλειψε. Η αγγλική εταιρεία
ξεκίνησε την έρευνα γιατί ο πρώτος που ανέφερε την ύπαρξη πετρελαίου στην πατρίδα
μας ήταν το 480 π.Χ. ο Ηρόδοτος όταν κατέγραψε την πίσσα που ανέβλυζε στο Κερί
της Ζακύνθου κάνοντάς την γνωστή ως η «πετρελαιοφόρος πηγή Ηροδότου».
· Το 1938-1940
έγιναν 3 γεωτρήσεις στην Πελοπόννησο από τον Ελληνοαμερικανό W. Chellis (3). Ο
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήλθε ως καταλύτης στις ερευνητικές αυτές προσπάθειες.
· Μεταξύ των ετών
1953-1957 ο W. Chellis κάνει 3 άγονες γεωτρήσεις στην Πελοπόννησο.
· Το 1957 στη
Ζάκυνθο η Pan-Israel έκανε 6 ρηχές ανεπιτυχείς γεωτρήσεις πάλι στο Κερί.
· Μεταξύ των ετών
1960-1967 (Δημόσιο/ΙΓΕΥ –νυν ΙΓΜΕ-, και IFP –Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίου)
πραγματοποιήθηκαν με την ESSO 10 γεωτρήσεις σε ΒΔ Πελοπόννησο, Ζάκυνθο, Ηλεία,
Φιλιατρά και Παξούς και 2 βαθιές γεωτρήσεις στην Αιτωλοακαρνανία.
· 1967-1973 ο
διευθύνων σύμβουλος της ΧΡΩΠΕΙ Σωτήριος Σοφιανόπουλος έκανε διανοίξεις στη
Ζάκυνθο, άνοιξε ένα μικρό διυλιστήριο δοκιμαστικής παραγωγής, προσπάθεια την
οποία σταμάτησε το 1974 ο Έβερτ.
· Το 1969 έγινε
γεώτρηση στη Ζάκυνθο από την AN-CAROL.
· Το 1975 ιδρύθηκε η Δημόσια Επιχείρηση
Πετρελαίου (Δ.Ε.Π. Α.Ε.) με σκοπό την ανάπτυξη της βιομηχανίας πετρελαίου στην
Ελλάδα σε όλες τις φάσεις.
· Την περίοδο
1980-1981 η ΔΕΠ πραγματοποιεί νέο γύρο παραχωρήσεων των Παξών με την εταιρεία
AGIP
· Το 1986 η ΔΕΠ
ίδρυσε την ΔΕΠ-ΕΚΥ, θυγατρική στην οποία μεταβίβασε τις αρμοδιότητες για
αυτοδύναμη έρευνα, αναζήτηση και παραγωγή. Εφοδιάσθηκε δε με δικό της πλήρη
εξοπλισμό.
· Το 1997 η
ΔΕΠ-ΕΚΥ διεξήγαγε τον πρώτο διεθνή γύρο παραχωρήσεων. Η ENTERPRISE OIL
(Operator) ερευνά την ΒΔ Πελοπόννησο και την Ήπειρο (Ιωάννινα). Στην TRITON
HELLAS (Operator) παραχωρείται ο Πατραϊκός κόλπος και η Αιτωλοακαρνανία.
Συνολικά έγιναν 6 άγονες γεωτρήσεις. Ο καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας του
Παν. Πατρών κ. Αβραάμ Ζεληλίδης σημειώνει: «Τον Ιούλιο του 1997 σε συζήτηση με
την διευθύνουσα σύμβουλο της ΔΕΠ-ΕΚΥ για ερευνητικό πρόγραμμα στη Δ. Ελλάδα που
κατ’ αρχάς εγκρίνεται από την ίδια … στη συνέχεια απορρίπτεται από τους
συμβούλους της». H κ. Τερέζα Φωκιανού, που διετέλεσε από το 1993 ως το 1998
πρόεδρος και διευθύνουσα
· σύμβουλο της
ΔΕΠ-ΕΚΥ για ερευνητικό πρόγραμμα στη Δ. Ελλάδα που κατ’ αρχάς εγκρίνεται από
την ίδια … στη συνέχεια απορρίπτεται από τους συμβούλους της». H κ. Τερέζα
Φωκιανού, που διετέλεσε από το 1993 ως το 1998 πρόεδρος και διευθύνουσα
σύμβουλος της ΔΕΠ-ΕΚΥ, λέει: «Οι έρευνες που διεξήχθησαν στην Δ. Ελλάδα
αποτελούν σημαντικό υλικό ιδιαίτερης προσοχής και μελέτης για την καλύτερη
γνώση της ευρύτερης περιοχής, αλλά και των συγκεκριμένων περιοχών που δόθηκαν
σε παραχώρηση. Η ερμηνεία των δεδομένων αποτελεί ανεκτίμητης αξίας πληροφόρηση
για το ελληνικό Δημόσιο που δεν πρέπει να μείνει ανεκμετάλλευτη».
«Πολιτισμικές» γεωτρήσεις στην Παλλική
Ο Γεράσιμος Βολτέρας το 1903 στο έργο του «Η Ομηρική Ιθάκη»
προσπάθησε να ταυτίσει την έδρα του βασιλείου του Οδυσσέα με την χερσόνησο της
Παλλικής. Κατ’ αυτόν η Παλλική ήταν ξεχωριστό νησί από την υπόλοιπη Κεφαλλονιά.
Ο ίδιος δε βασίστηκε σε πληροφορίες από τον Στράβωνα («Γεωγραφικά»10).
Ακολούθησε ο Ευάγγελος Σ. Τσιμαράτος. Βασιζόμενος και αυτός
και στον γεωγράφο Στράβωνα διατύπωσε την ίδια με τον Βολτέρα θεωρία.
Την ίδια άποψη είχε και ο Νικόλαος Λιβαδάς-Τουμασάτος με το
έργο του «Κεφαλληνία. Η ανακάλυψη της ομηρικής Ιθάκης» (Ομηρος και Οδυσσέας οι
Κεφαλλήνες), Αθήνα 1998 – Ο Νικόλαος Καμπάνης με «Το νησί των ευθειών»
επανέλαβε τα του Λιβαδά.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκε μια ερευνητική ομάδα αποτελούμενη
από τον επιχειρηματία κ. Robert Bittlestone (Μetapraxis) και δυο
πανεπιστημιακούς, τον καθηγητή Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών στο Πανεπιστήμιο
του Cambridge κ. James Diggle και τον γεωλόγο, καθηγητή Στρωματογραφίας στο
Πανεπιστήμιο του Edinbourgh κ. John Underhill οι οποίοι μετά από «πολλαπλές
έρευνες και συνδυασμό φιλολογικών τεκμηρίων με γεωλογικά δεδομένα», επανέλαβαν
τον πρώτο εμπνευστή της θεωρίας αυτής τον Γεράσιμο Βολτέρα: η ομηρική Ιθάκη
είναι μόνο το δυτικό τμήμα του νησιού, δηλαδή η περιοχή της Παλλικής, που
σύμφωνα με την άποψή τους ήταν χωρισμένη από το υπόλοιπο νησί.
Να σημειωθεί ότι ο κ.
Underhill είναι «ειδικός στη γεωλογία της Κεφαλλονιάς» -σελ. ΧV, «Ευχαριστιών»
στο βιβλίο της ελληνικής μετάφρασης-, έχει σχέση με πετρελαϊκές έρευνες στην
Βόρεια Θάλασσα και διδακτορικό διαφορετικής προσέγγισης από αυτό που χρόνια
μετά θέλει να αποδείξει – περί Ομηρικής Ιθάκης. Οι δυο πρώτες εργασίες του όπου
γίνεται έρευνα και στην Κεφαλλονιά έχουν τίτλο: Underhill, J,R. 1988 ,
«Triassic evaporites and Plio-Quaternary diapirism, Western Greece» Journal of
the Geological Society, 145, 269-282, « Underhill, J.R. 1989, «Late Cenozoic
deformation of the Hellenide foreland, Western Greece», Βulletin of the
Geological Society of America, 101, 613-634. H χρηματοδότηση για πραγματοποίηση
ερευνών από την ομάδα του γίνεται από τις εταιρείες BP, Shell, Exxon-Mobil κ.α.
Στο έργο των τριών ερευνητών περιγράφεται η γεωλογική
υπόθεση ότι υπήρχε θαλάσσιο πέρασμα -ο «Δίαυλος του Στράβωνα»- από τον κόλπο
της Αγίας Κυριακής μέχρι τον κόλπο του Λιβαδίου καθιστώντας ολόκληρο το «πόδι»
της Παλλικής νησί. Το θαλάσσιο αυτό πέρασμα σταδιακά κλείστηκε από μεγάλες
κατολισθήσεις λόγω διαβρώσεων και σεισμών. Στο ίδιο βιβλίο –ελληνική μετάφραση-
και στη σελίδα XVI των «Ευχαριστιών» διαβάζουμε: «Ο Καθηγητής James Jackson
έχει έδρα στα Εργαστήρια Μπούλαρντ του Τμήματος Επιστημών της Γης στο Παν. του
Cambribge και είναι κορυφαίος ερευνητής στον κλάδο της σεισμολογίας και των
νεοτεκτονικών μετακινήσεων. Υπομονετικά εξήγησε ότι μόνη η διάβρωση του εδάφους
δεν μπορούσε να δράσει αρκετά γρήγορα για να καλυφθεί ο δίαυλος του Στράβωνα
μέσα σε μόνο δυο ή τρεις χιλιάδες χρόνια και, συνακόλουθα, έδωσε το έναυσμα για
να αναζητήσουμε έναν περισσότερο καταστροφικό μηχανισμό».
Με λόγια απλά το χρονικό διάστημα θεωρείται μικρό για να
υπάρξει τόσο μεγάλη γεωμορφολογική
αλλαγή. Την θέση αυτή ερεύνησε και τεκμηρίωσε τον Δεκέμβριο του 2006 Ερευνητική
Ομάδα Ελλήνων επιστημόνων του Παν. Αθηνών, του Χαροκοπείου Παν. και του
Γεωδυναμικού Ε.Α.Α. αποτελούμενη από τους Χαμπίκ Μαρουκιάν, Αναπληρωτή καθηγητή
Παν. Αθηνών, Καλλιόπη Γάκη-Παπαναστασίου, Αναπληρώτρια καθηγήτρια Παν. Αθηνών,
Δημήτρη Παπαναστασίου, Διευθυντή Ερευνών Γεωδυναμικού Ε.Α.Α. και Ευθύμιο
Καρύμπαλη, Λέκτορα Χαροκοπείου Παν. Ο τίτλος της έρευνας ήταν «Γεωμορφολογική –
παλαιογραφική εξέλιξη της ΒΔ Κεφαλληνίας με έμφαση στην περιοχή μεταξύ του
κόλπου Αργοστολίου και του Όρμου της Αγίας Κυριακής, κατά το Ανώτερο Ολόκαινο».
Η μελέτη αυτή απαντά στο βιβλίο «Ulysses Unbound» και σκοπό έχει την
«διερεύνηση της πιθανότητας ύπαρξης του ‘προτεινόμενου’ διαύλου και της
πλήρωσης αυτού με υλικό κατολισθήσεων στο χρονικό διάστημα των τελευταίων 3.200
ετών και την αναπαράσταση της παλαιογραφικής εξέλιξης της περιοχής κατά τη
διάρκεια του Ανώτερου Ολοκαίνου χρησιμοποιώντας αποκλειστικά γεωλογικά και
γεωμορφολογικά δεδομένα» (σελ. 1). Μετά από μια εκτενή επιστημονική παράθεση
στοιχείων η Ερευνητική Ελληνική Ομάδα καταλήγει στο κεφάλαιο 8 «Αποδείξεις που
καταρρίπτουν την υπόθεση του προτεινόμενου από τους R. Bittlestone, J. Diggle
και J. Underhill διαύλου (8.1 Κατολισθήσεις στην περιοχή του ισθμού μεταξύ του
όρμου Αγίας Κυριακής και του κόλπου του Αργοστολίου, 8.2 Υδρογραφικά δίκτυα
στις δυτικές κλιτείς του Μεροβιγλίου, 8.3 Υδροκρίτης, 8.4 Λιμναίες αποθέσεις,
8.5 Ασυμβατότητα μεταξύ της Γεωλογίας και της τελικής θέσης του προτεινόμενου
διαύλου» (σελ.47-51) και στο κεφάλαιο 10 αναφέρονται οι «Αστοχίες που
διαπιστώθηκαν κατά την ανάγνωση του βιβλίου» (σελ. 55-63).
Για τις έρευνες των Βρετανών χρησιμοποιήθηκε «εξελιγμένο
γεωραντάρ» (σελ. XVI, «Ευχαριστιών», ως άνω), «προγράμματα που κατέστησαν
δυνατό τον συνδυασμό δορυφορικών εικόνων, τοπογραφικών διαγραμμάτων, γεωλογικών
ερευνών και ψηφιακών μοντέλων εδάφους με επιτόπιες τιμές που δόθηκαν μέσω GPS»
(σελ. XVIΙΙ, ως άνω), ελικόπτερο για φωτογράφιση, γεωτρύπανο (σελ. 576, ελληνικής
μετάφρασης).
Η πορεία των ερευνών από το 2004 έως το 2011
«Κατά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2004 οι Christopher
Bronk Ramsey και Jean-Luk Schwenninger του Ερευνητικού Εργαστηρίου Αρχαιολογίας
και Ιστορίας της Τέχνης της Οξφόρδης συνέλεξαν προκαταρκτικά δείγματα για
επιστημονική χρονολόγηση σύμφωνα με την σχετική άδεια που είχε λάβει ο Τζον
Άντερχιλ από το Ι.Γ.Μ.Ε. στην Αθήνα» («Παράρτημα 5 – Υστερόγραφο, σελ. 568 της
ελληνικής μετάφρασης).
Τα αποτελέσματα της έρευνάς τους ανακοινώθηκαν στην Αγγλία
στις 29 Σεπτεμβρίου του 2005 «σε συνέντευξη τύπου στο Λονδίνο. Ο βρετανικός
τηλεοπτικός σταθμός Channel 4 παρουσίασε ένα τετράλεπτο ρεπορτάζ στις ειδήσεις
του εκείνο το βράδυ και πάνω από 100 εφημερίδες μετέφεραν την είδηση σε
ολόκληρο τον κόσμο. Η ιστοσελίδα www.odysseus-unbound.org/press.html
παρουσιάζει κάποιο από αυτό το υλικό» (σελ. 581, Παράρτημα 6, ελληνική
μετάφραση). Μόνο και μόνο ο υπότιτλος: «The search for Homeric Ithaca»
εξασφαλίζει το ενδιαφέρον του 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού. Για δε τα δεδομένα
της Κεφαλλονιάς, και έχοντας παρακολουθήσει από κοντά τα γεγονότα, μπορώ να πω
πως πέρασε χωρίς να αφήσει πίσω του τίποτε το ιδιαίτερο, τόσο οι συνεντεύξεις,
η παρουσίαση του βιβλίου –που εν συνεχεία αναφέρω- και οι ομιλίες, όσο και αυτό
καθ’ εαυτό το γεγονός. (Οι Θιακοί μόνο πρόβαλαν τις δικές τους αντιρρήσεις και
αντιστάσεις).
Τον ίδιο χρόνο (2005) ο εκδοτικός οίκος Cambridge University
Press εξέδωσε το «Odysseus Unbound», έναν ογκώδη τόμο 600 σελίδων, που
διαβάζεται ευχάριστα και ανάλαφρα καθώς δεν απέχει από έναν λεπτομερέστατο
τουριστικό οδηγό ο οποίος σε πολλά σημεία πολυλογεί.
Μετά την έκδοση του πρώτου βιβλίου στην Αγγλική οι έρευνες
δεν σταμάτησαν. Όπως οι συγγραφείς σημειώνουν στο δεύτερο βιβλίο – ελληνική
μετάφραση- που το 2007 κυκλοφόρησε σε μετάφραση από τον τότε διευθυντή της
Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης νομικό, θεατρολόγο και (σήμερα) καθηγητή κ. Ηλία
Τουμασάτο:
«Κατά τον Αύγουστο του 2005 ο Τζων Άντερχιλ και το Ι.Γ.Μ.Ε.
διεξήγαν μια προκαταρκτική θαλάσσια σεισμική έρευνα στους κόλπους το Λιβαδίου
και της Αγίας Κυριακής, στα νότια και στα βόρεια του ισθμού της Θηνιάς. …
… Τον Δεκέμβριο του 2005 επιπρόσθετα στοιχεία τέθηκαν στην
διάθεσή μας με σκοπό να αποτιμήσουν την ομηρική περιγραφή ότι, σε σύγκριση με
τα υπόλοιπα κοντινά νησιά, «Η Ιθάκη κείται χαμηλά» (Οδ. ι,9, στιχ.25)…
… Τον Σεπτέμβριο του 2006
δημοσιεύθηκε το πρώτο από μια σειρά επιστημονικών άρθρων στο
Geoscientist…
… Τον Οκτώβριο του 2006 διενεργήθηκε δοκιμαστική γεώτρηση
στη Θηνιά προς τη νότια έξοδο της εκτιμώμενης πορείας του διαύλου και τα
αποτελέσματα αυτής και άλλων μετρήσεων ανακοινώθηκαν τον Ιανουάριο του 2007. Το
υψόμετρο της γεώτρησης πάνω από τη στάθμη της θάλασσας ήταν 107,6 μ. και τόσο στα δυτικά, όσο
και στα ανατολικά όριά της υπάρχει συμπαγές ασβεστολιθικό υπόστρωμα της
περιόδου του Παλαιογενούς (ηλικίας από 65 μέχρι 24 εκατομμυρίων ετών)…
(«Παράρτημα 6 – Συνέχεια: 2005-2007, σελ. 574-581) της ελληνικής μετάφρασης).
… Τον Μάρτιο του 2007 ανακοινώθηκε (ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΟ ΡΗΜΑ)
συμφωνία ερευνητικής συνεργασίας μεταξύ της FUGRO (μεγάλης διεθνούς εταιρείας
στον κλάδο των επιστημών της Γης) και των συγγραφέων του ‘Οδυσσέως Λυομένου’, η
οποία ενισχύεται από το ΙΓΜΕ. Η χορηγία της FUGRO θέτει τώρα στη διάθεση του
προγράμματος βιομηχανικού επιπέδου γεωφυσικές τεχνικές, που καθιστούν την ομάδα
ικανή να διεξάγει μια «πλήρη σάρωση» του ισθμού της Θηνιάς μήκους 6 χιλιομέτρων, κάτω από τον
οποίο πιστεύεται ότι βρίσκεται θαμμένος ένας αρχαίος θαλάσσιος δίαυλος. Το
φθινόπωρο του 2007 έχει προγραμματισθεί η χρήση ειδικά εξοπλισμένων ερευνητικών
ελικοπτέρων για τη διεξαγωγή ηλεκτρομαγνητικής έρευνας, σε συνδυασμό με
επίγειες και θαλάσσιες έρευνες, για να προσφέρει νέες προοπτικές στο αίνιγμα
του Διαύλου του Στράβωνα. Ένας μεταπτυχιακός φοιτητής του Παν. του Εδιμβούργου
θα λάβει μέσα στα επόμενα τρία χρόνια διδακτορικό δίπλωμα προκειμένου να
μελετήσει το ζήτημα αυτό υπό την εποπτεία του Τζον Άντερχιλ και σε στενή
συνεργασία με τη FURGO». («Παράρτημα 6 – Συνέχεια: 2005-2007, σελ. 574-581) της
ελληνικής μετάφρασης).
Επίσης για το θέμα χορηγίας Ι.Γ.Μ.Ε. και FUGRO στο ίδιο
βιβλίο διαβάζουμε: «Αυτή η επιστημονική εργασία κατέστη δυνατή χάρη στη συνεχή
υποστήριξη του Προέδρου, του Γενικού Διευθυντή και των ανωτέρων στελεχών του
Ι.Γ.Μ.Ε. (του Ελληνικού Γεωλογικού Ινστιτούτου). Χωρίς τις διευκολύνσεις που
μας παρείχαν το πρόγραμμα δεν θα ήταν δυνατόν να συνεχισθεί, και είμαστε
ιδιαίτερα ευγνώμονες προς αυτούς. Το γεωλογικό τμήμα του προγράμματος
ενισχύθηκε (ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΟ ΡΗΜΑ) σε σπουδαίο βαθμό νωρίτερα φέτος (εννοεί το
2007), μέσω μιας συμφωνίας χορηγίας με την Ολλανδική γεωεπιστημονική εταιρεία
FUGRO και θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον Steve Thomson και όλους τους
συνεργάτες του για την αφοσίωση, τη γενναιοδωρία και τον ενθουσιασμό τους (σελ.
ΧΙ «Πρόλογος στην ελληνική έκδοση»)».
Εδώ γεννάται το ερώτημα: Αν από τον Μάρτιο του 2007
«ανακοινώθηκε» ή «ενισχύθηκε το πρόγραμμα … μέσω μιας συμφωνίας χορηγίας» η
συμφωνία μεταξύ της FUGRO και των συγγραφέων –άρα επίσημα έχουμε χορηγό-, ποιος
φορέας χρηματοδοτούσε την πολυδάπανη, πολύχρονη, πολυπρόσωπη και διεπιστημονική
έρευνα πριν από τον Μάρτιο του 2007 αρχής γενομένης το 2004; Γιατί αναμφίβολα
υπήρξε οικονομική στήριξη. Τι συμφέροντα είχε; Γιατί έκρυψαν την αλήθεια από
τους Κεφαλλονίτες; Τι λόγο έχει η ύπαρξη του ρήματος «ανακοινώθηκε» ή της
φράσεως «ενισχύθηκε το πρόγραμμα … μέσω μιας συμφωνίας χορηγίας» και με πόση
επιμέλεια είναι διατυπωμένα και τα δυο;
Στις 23
Ιανουαρίου 2011 ο καθηγητής κ. Underhill έκανε ομιλία στο Ληξούρι
με θέμα την Ομηρική Ιθάκη. Ο τοπικός τύπος (Ανεξάρτητος 23.1.2011, voutospress.blogspot, 23.1.2011 και 16.2.2011, κ.α.) ρωτούν
τους αρμόδιους φορείς αν έχει άδειες το γεωτρύπανο που φθάνει στο Λιβάδι από τη
Βάρνα της Βουλγαρίας, ενώ αφήνουν σαφείς αιχμές για το κατά πόσο ψάχνει την
Ομηρική Ιθάκη ή «κάτι» άλλο.
Την ίδια μέρα ο τοπικός τύπος (infokefalonia.blogspot κ.α.)
σημειώνει ότι ο Δήμαρχος Κεφαλλονιάς κ. Παρίσης δεν επιτρέπει καμμιά γεώτρηση
στο Λιβάδι αν δεν υπάρξει πλήρης ενημέρωση, πληροφορία την οποία ο ίδιος ο κ.
Underhill διέψευσε στην ομιλία του την ίδια μέρα στο Δημοτικό Θέατρο Παλλικής.
Σε ερωτήσεις που δέχθηκε (kefaloniaphotonews.gr 23.1.2011, kefaloniapress.gr 24.1.2011 κ.α.). τόνισε
μεταξύ άλλων ότι κατηγορηματικά δεν ψάχνουν κανένα παλάτι του Οδυσσέα (αυτό
μπορεί να είναι ένα επόμενο βήμα από αρχαιολόγους και όχι από αυτόν που είναι
γεωφυσικός). Δεν ψάχνουν πετρέλαιο.
Στην ερώτηση «τι ψάχνετε στην Παλλική και τι προσπαθείτε να
αποδείξετε» απάντησε πως δεν ψάχνουν τίποτε και δεν προσπαθούν να αποδείξουν
τίποτα! Αποτυπώσεις τρισδιάστατες θέλουν να κάνουν της μορφολογίας του εδάφους,
του υπεδάφους και του βυθού της περιοχής έτσι όπως ήταν 3.000 χρόνια πριν.
Δεν ξέρει το κόστος το οποίο γνωρίζει η εταιρεία FUGRO που
έφερε όλα τα μηχανήματα και τους ανθρώπους της. Δεν θα ανακοινώσει
αποτελέσματα.
Όταν ρωτήθηκε με τι ανταλλάγματα γίνονται όλα αυτά απάντησε
πως και ο ίδιος αναρρωτιέται! Αυτό, είπε, είναι ένα ακαδημαϊκό πρόγραμμα το
οποίο έχει γεωλογικές επιπλοκές όπου διάφορες εταιρείες της FUGRO δουλεύουν
μαζί για αποτελέσματα που θα γίνουν γνωστά αφού η FUGRO τα ανακοινώσει. Αν δεν
πάρει τη νέα αδειοδότηση από τις υπηρεσίες των υπουργείων για να τελειώσει όσα ξεκίνησαν
στην Παλλική, όπως είπε, υπάρχουν και άλλα γεωλογικά φαινόμενα στην Κεφαλλονιά!
Τόνισε δε πως «Η εταιρεία FUGRO δεν έχει καμμιά ειδικότητα ή ιστορία σε σχέση
με την εξόρυξη πετρελαίου» (sic!!!).
Εν τω μεταξύ, το γεωτρύπανο κάνει την εμφάνισή του στον
κόλπο Αργοστολίου και κατευθύνεται προς Ληξούρι – Λιβάδι.
Στις 23/03/2011
με αρ. πρ. 743 το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών και θέμα:
«Παροχή διευκολύνσεων σε αλλοδαπούς / ημεδαπούς γεωλόγους» απαντά στον καθηγητή
J. Underhill (και κάνει διάφορες κοινοποιήσεις σε ΥΠ.ΠΟ, Υπουργείο Δημ. Τάξης
κ.α.). Ανάμεσα σε άλλα σημειώνεται: «…χορηγούμε άδεια για διεξαγωγή ερευνητικής
εργασίας στον Prof. John Underhill του Παν. του Εδιμβούργου ο οποίος θα
συνεργασθεί με τους Nick Roberts, Kirsten Hunter και Steve Poulter (FUGRO
GEOTECHNIQUE S.A.). Θα περιηγηθούν σε διάφορες περιοχές της δυτικής Ν.
Κεφαλληνίας και ιδιαίτερα στις περιοχές Παλλικής και Θηναίας με αντικείμενο
εργασίας «Επίγειες ερευνητικές γεωτρήσεις και δειγματοληψία» από 01 Απριλίου μέχρι
31 Νοεμβρίου 2011. Οι ανωτέρω υποχρεούνται…. Για την εκτέλεση γεωτρήσεων θα
πρέπει να υπάρχει συνεννόηση με τις κατά τόπους αρχές (Τ.Α.)… » Υπογράφει δε ο
Γενικός Διευθυντής Κ.Θ. Παπαβασιλείου, Αναπλ. Καθηγητής Παν. Αθηνών.
Στις 9.3.2011
(!), δεκατρείς μέρες πριν δοθεί η άδεια από το ΙΓΜΕ, το θαλάσσιο γεωτρύπανο
έφυγε άπραγο. Στο ρεπορτάζ του kefaloniapress, 10.3.2011 –φωτογραφία δημοσιογράφου Σ. Βούτου-
αναφέρεται πως «Σε έλεγχο του Λιμεναρχείου Κεφαλονιάς η ερευνητική ομάδα είχε
όλες τις απαραίτητες άδειες εκτός αυτή της Κτηματικής Υπηρεσίας του Δημοσίου…
Το γεωτρύπανο φεύγει από την Παλλική, εκατομμύρια δολλάρια πετάχτηκαν στο Ιόνιο
και το Project για την επιβεβαίωση του καναλιού του Στράβωνα στην Παλλική και
στη συνέχεια των ερευνών για την ανακάλυψη ή όχι της Ομηρικής Ιθάκης στην
Παλλική, τερματίστηκαν άδοξα πριν λίγο». Την ίδια πληροφόρηση –περί μη ύπαρξης
άδειας της Κ.Ε.Δ.- είχε την ίδια ημέρα και η εφημερίδα «Ημερήσιος». Και
επιπρόσθετα αναφέρει ότι: «Αν η εταιρεία FUGRO … δεν φέρει έγκαιρα την έγκριση
της Κτηματικής Υπηρεσίας, το Γεωτρύπανο είναι υποχρεωμένο να αναχωρήσει από τον
Κόλπο του Αργοστολίου στις 23 τρέχοντος μηνός, το πολύ πολύ να του δοθεί μια
παράταση δυο-τριών ημερών για να έλθουν τα απαιτούμενα έγγραφα, από μια
διαδικασία που από ειδικούς χαρακτηρίζεται χρονοβόρα».
Μετά ξαναήλθε και έφυγε οριστικά τον Απρίλιο του 2011 και
συγκεκριμένα το Σαββάτο του Λαζάρου. Βλ. -πληροφορία και φωτογραφία ειλημμένη
από το kefalos.blogspot-
(http://www.odusseia.gr/newspaper/index.php?option=com_content&view=article&id=771:lr-----fugro&catid=87:2011-02-16-06-48-27&Itemid=48).
Με ημερομηνία 13 Φεβρουαρίου 2012 ανακοινώνεται πως το 2011
πραγματοποιήθηκε γεώτρηση από την FUGRO κάτω από τις συμβουλές του καθηγητή
Underhill. Κατά τη γεώτρηση αυτή αποσπάσθηκαν δείγματα από διάφορα μέρη της
Κεφαλλονιάς, κυρίως στην πεδιάδα της Θηνιάς. Τα γεωλογικά αυτά δείγματα
μεταφέρθηκαν στα εργαστήρια της FUGRO στην Βόρεια Ουαλλία για περαιτέρω έρευνα,
μερικά πρώτα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύονται στο
http://www.odysseus-lyomenos.org/news.html.
Η FUGRO είναι μια παγκόσμια εταιρεία κολοσσός που απασχολεί
χιλιάδες εργαζόμενους ανά τον κόσμο και κυρίως ασχολείται με «oil and gas
industry, construction industry, mining sector, governments» (Βιομηχανία
πετρελαίου και αερίου, κατασκευές, εξορύξεις, κυβερνητικά).Βλ.
http://www.fugro.com και http://www.fugro.com/corporate/about.asp). Και αναλυτικά: Oil & Gas, mining, Build &
Infrastructure, Sustainable Energy, Public Sector, Other Sectors - Water,
Agriculture, Forestry & Fisheries-. (Πετρέλαιο και Αέριο, Κατασκευές
& υποδομές, Αειφόρος ενέργεια, Δημόσιος Τομέας, Άλλοι τομείς – Νερό,
Γεωργία, Δασολογία και ιχθυοτροφεία). Βλ.
http://www.fugro.com/services.
Στο κάτω και δεξί τμήμα της ιστοσελίδας υπάρχει Link στο
site του Ulysses Unbound.org, λόγω της χορηγίας – χωρίς να αναφέρονται
λεπτομέρειες-.
Τα δυο βιβλία, το αγγλικό (2005) και η ελληνική του
μετάφραση με τις προσθήκες της (2007) άφησαν ως «Κεντρική Ιδέα» το ότι υπάρχουν
μόνον εικασίες, οι οποίες ήταν ήδη γνωστές πολύ πιο πριν από αυτές τις
εκδόσεις. Δεν υπήρχαν και συνεχίζουν να μην υπάρχουν αποδείξεις της «φρέσκιας»
βρετανικής θεωρίας. Άρα, ας έλθει η FUGRO να … τρυπήσει να τις φέρει στην
επιφάνεια. Και όσο για το «Ηθικόν Δίδαγμα» ας βγάλει ο καθείς το δικό του!
Η FUGRO πολύ καλά κάνει και κάνει τη δουλειά της –με ή χωρίς
προκάλυμμα την εξερεύνηση της Ομηρικής Ιθάκης στο … Ληξούρι. Εμείς, ως
Κεφαλλονίτες, πιστέψαμε –όσοι βέβαια πίστεψαν- ή προσποιηθήκαμε στην αρχή ότι
πιστέψαμε στην καλή πρόθεση των ερευνητών της … Ληξουριώτικης Οδυσσειακής
πατρίδας. Ή πιο σωστά διατυπωμένο: Νόμισαν οι επιχειρηματο-επιστήμονες
ερευνητές πως χάψαμε ως «μαλάκες Έλληνες» -όπως οι «έξυπνοι» πάλαι ποτέ
αποικιοκράτες μάς θεωρούν- το ότι εφηύραν την πυρίτιδα και ταυτόχρονα
ανακάλυψαν την Αμερική. Και πού; Στην Κεφαλλονιά!
Εντός του προσεχούς μέλλοντος, και σύμφωνα όμως με
ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, η τάλαινα πατρίδα του Οδυσσέα θα μετακινηθεί και
πάλι ανά την νήσον. Θα την ψάξει γεωτρύπανο στη θαλάσσια περιοχή έξω από τα …
Φάρσα. Εκεί θα την θέλουν οι βρετανικές έρευνες τούτη τη φορά. Εκεί, που στην
υποθαλάσσια περιοχή ‘κάτι’ υπάρχει. Για να δούμε… Πότε και πώς θα μας κοπιάσουν
την φορά αυτή… Με τι άδειες; Από πού; Και τι θα βρουν να μας πουν στη
συνέντευξη;
Προσωπικά δεν είμαι κατά των όποιων ερευνών είτε είναι για
λόγους εξεύρευσης υδρογονανθράκων, είτε είναι για λόγους
ιστορικούς-αρχαιολογικούς, ή για οποιουσδήποτε άλλους. Όμως θα μπορούσαν από
την αρχή να πουν την αλήθεια. Εξοργίζομαι όταν υποπτεύομαι πως υποτιμούν την
νοημοσύνη του Έλληνα, του Κεφαλλονίτη.
Και όπως λέμε στο νησί μας: Μας μπαίνει ο διάολος μέσα μας
κι ανοίγει και ομπρέλλα!
Παράρτημα
ΝΕΩΤΕΡΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ
Μόλις το 2010 συζητούσε η ελληνική κυβέρνηση με αυτήν του
Κατάρ για επένδυση 2 δις € στον Αστακό που θα γινόταν από τις εταιρείες
πετρελαίου και ηλεκτρισμού του Κατάρ, επένδυση η οποία –για την ώρα- δεν
ευωδόθηκε –ή είναι ακόμη υπό συζήτηση-Βλ. www.isotimia.gr, 26.1.2011.
Αρχές Μαρτίου του 2012 οκτώ εταιρείες εξειδικευμένες στον
τομέα των σεισμικών ερευνών για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων με παγκόσμια
παρουσία κατέθεσαν προσφορές για την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών, μη
αποκλειστικής χρήσης, και στο Ιόνιο. Ανάμεσά τους είναι και η FUGRO MULTICLIENT
SERVICES AS. Βλ.
(http://www.odusseia.gr/newspaper/index.php?option=com_content&view=article&id=4056:-----8----------fugro&catid=45:2011-01-25-09-38-47&Itemid=37)
Σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού ΠΕΚΑ οι πρώτες έρευνες
αναμένεται να ξεκινήσουν στη Δυτική Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Ιόνιο Πέλαγος,
στον Πατραϊκό Κόλπο και στον Κόλπο της Κυπαρισσίας εντός του έτους (2012). Βλ.
(http://www.odusseia.gr/newspaper/index.php?option=com_content&view=article&id=861:2011-04-27-19-27-19&catid=45:2011-01-25-09-38-47&Itemid=37).
Στις μέρες μας το θέμα των πετρελαίων (και) στο Ιόνιο έχει
πάρει διαστάσεις. Πρόσφατα (17.3.2012)
πραγματοποιήθηκε μεγάλο επιστημονικό συνέδριο στην Θεσσαλονίκη με θέμα
«Αναζήτηση, Έρευνα και εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα: Παρελθόν,
Παρόν και Μέλλον», ένα συνέδριο που κατέληξε πως προσφορότερη για εξόρυξη είναι
η Δ. Ελλάδα. Βλ.
(http://www.odusseia.gr/newspaper/index.php?option=com_content&view=article&id=4225:2012-03-16-23-45-45&catid=45:2011-01-25-09-38-47&Itemid=37).
Στις δε 28 και 29 Μαρτίου 2012 πραγματοποιείται στην Αθήνα συνέδριο του
Economist για το θερινό μνημόνιο ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ Τελ Αβίβ –
Λευκωσίας – Αθήνας. Στη διημερίδα αυτή θα συζητηθεί και το θέμα της εξορυκτικής
δυνατότητας στην περιοχή της Δ. Ελλάδας.
Βλ.
(http://www.odusseia.gr/newspaper/index.php?option=com_content&view=article&id=4274:joffrey-postman--28-2932012--------economist&catid=87:2011-02-16-06-48-27&Itemid=48).
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ:
http://www.odysseus-unbound.org/(Χρηματοδοτείται από την
FUGRO) είναι γραμμένο στα δεξιά της σελίδας
http://www.odysseus-lyomenos.org/ (Χρηματοδοτείται από την
FUGRO) είναι γραμμένο στα δεξιά της σελίδας
http://www.odysseus-lyomenos.org/results.html
(Χρηματοδοτείται από την FUGRO) είναι γραμμένο στα δεξιά της σελίδας
http://www.ed.ac.uk/schools-departments/geosciences/people?cw_xml=person.html&indv=520
(Βιογραφικό του κ. Underhill)
http://www.fugro.com/ (εταιρεία γεωτρήσεων, ενέργειας,
κατασκευών κ.λ.π.)
http://www.fugro.com/jobs/jobs.asp?s2=150
http://www.metapraxis.com (εταιρεία του κ. Bittlestone)
http://www.metapraxis.com/about-us/senior-management/
http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_11_23/03/2008_263584
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(1). Χρήστος Κολώνας, «200.000.000 βαρέλια πετρέλαιο στον
Πατραϊκό Κόλπο», Φάκελοι του Έθνους, τεύχος 2, σελ. 36
(2). Θεόδωρος Καρυώτης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, «Το
φάντασμα της Ελληνικής ΑΟΖ», Φάκελοι του Έθνους, τεύχος 2, σελ. 54-65
(3). Ο καθηγητής κ. Ζεληλίδης αναφέρει 3 ενώ ο γεωλόγος
πετρελαίων – ενεργειακός οικονομολόγος δρ. Κων. Νικολάου αναφέρει 8.
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ
Στο Internet όπου υπάρχει το link:
http://www.odysseus-lyomenos.org/news.html αξίζει να
διαβάστε την μετάφραση στα ελληνικά. Όχι απλώς πρόχειρη, αλλά εντελώς φαιδρή.
(Καμμιά σχέση με αυτήν του κ. Τουμασάτου).
Υποτίθεται πως μια τέτοιας … επιστημοσύνης μελέτη όπως είναι το “Ulysses
Unbound” θα είχε και την ανάλογη μετάφραση. Ως παράδειγμα αντιγράφω και
παραθέτω: «Γεωφυσικής στο Ψάξε για την Ιθάκη του Ομήρου Ο Οδυσσέας Λυόμενος
έργο περιλαμβάνει την ανάλυση της Paliki χερσόνησο για τα αποδεικτικά στοιχεία
ότι ήταν κάποτε το νησί της Ιθάκης, πατρίδα του Οδυσσέα. Γεωφυσικές έρευνες
συμπεριλαμβανομένων αερομεταφερόμενων EM (magnetometry, αγωγιμότητα και LIDAR),
θαλάσσιων σεισμικών ερευνών (sidescan σόναρ, multibeam και sub-bottom
profiling) και επίγειων τεχνικών (αντίσταση, magnetometry, η σοβαρότητα και η
σεισμική διάθλαση) που χρησιμοποιείται για να διαβάσετε τη γεωλογική ιστορία
αυτού του νησιού τα τελευταία 3.200 χρόνια». (προφανώς η … επιστημονική
μετάφραση έγινε από μεταφραστική μηχανή του Internet).
ΛΕΖΑΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΩΣ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ
Το εξώφυλλο του βιβλίου – Ελληνική Μετάφραση
Σοφιανόπουλος και έρευνες για πετρέλαιο στη Ζάκυνθο. Στη
δεξιά φωτογραφία με τους δημοσιογράφους κ.κ. Τράγκα και Καρατζαφέρη την ίδια
εποχή των ερευνών
Οκτ. 2006. Πραγματοποίηση της δοκιμαστικής γεώτρησης βάθους 112 μ. (ειλημμένη από το βιβλίο –
ελληνική μετάφραση, σελ. 576, Παράρτημα 6).
Ελικόπτερο. Το σύστημα εναέριας ηλεκτρομαγνητικής έρευνας
της FUGRO RESOLVE στην περιοχή (ειλημμένο από Geoscientist, vol. 18. No 9. Sept. 2008, ανάτυπο στα
ελληνικά, σελ. 12
Γεώτρηση κατά την διάρκεια του 2011 (ειλημμένη από
www.odusseus-unbound.org/results.html
Το γεωτρύπανο μπροστά από το Ληξούρι (φωτογραφία 16.2.2011 Σάκης Βούτος)
Το γεωτρύπανο την ημέρα της οριστικής αναχώρησής του,
Σαββάτο του Λαζάρου, Απρίλης 2011 (φωτογραφία Kefalos Blog)
«Απόγονοι του κοπαδιού του Εύμαιου. Περιπλανιόνταν πλάι στο
δρόμο …» (ειλημμένη από το βιβλίο – ελληνική μετάφραση- σελ. 302) Tα σχόλια
δικά σας.
_______________________
Ευχαριστώ για την παροχή πληροφοριών τον φίλο καθηγητή,
μεταφραστή του έργου «Odysseus Unbound» κ. Ηλία Τουμασάτο.
Ευρυδίκη Λειβαδά
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου