Ιατρός Τυπάλδος Χαριτάτος Δημήτριος του Μαρίνου. Μια μεγάλη προσωπικότητα της Κεφαλονιάς.

Ιατροχειρουργός.  Γεννήθηκε στο Ληξούρι το 1791.  Σπούδασε στην Πατάβια και στο Παρίσι.  Άσκησε το επάγγελμά του στην Κεφαλλονιά, στην Αλεξάνδρεια, στην Κωνσταντινούπολη και στη Μύκονο.  Γνώριζε καλά τη Γαλλική και Ιταλική φιλολογία.  Ήταν φιλόμουσος, ζωηρός και αισθηματίας.  Κατά την νεανική του ηλικία, έγραφε λυρικούς και σατυρικούς στίχους στην Ιταλική γλώσσα.  Αμέσως όταν άρχισε ο αγώνας του 1821, ήλθε απ’ το Παρίσι, μαζί με τον φιλέλληνα Σκοτσέζο Τόμας Γκόρντον, για να αγωνισθεί και να παράσχει στους αγωνιζόμενους Έλληνες, τις ιατρικές και χειρουργικές του υπηρεσίες.  Επίσης συγκρότησε και ένα ιδιαίτερο σώμα εκατό οπλιτών με δικές του δαπάνες.  Αγωνίσθηκε στην Τριπολιτσά,

Μεσολόγγι, Πάτρα, Ύδρα, Κόρινθο, Κάρυστο, Τρίκορφα, και Βραχώρι κάτω από διάφορους αρχηγούς.  Ο Δημήτριος Υψηλάντης, μάλιστα, τον διόρισε και Αρχίατρο στο στρατό. Έτυχε δε και του βαθμού του χιλίαρχου εν ενεργεία.  Τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του στον αγώνα, το 1844 με το Αριστείο Αγώνος και το 1845 με τον Αργυρό Σταυρό του Σωτήρος, όπου και διορίστηκε Ακόλουθος Επίατρος της Φάλαγγας.

Ο Δημήτριος Τ. Χαριτάτος είχε ανάμειξη στις πολιτικές κινήσεις στο νησί μετά την Ένωση.  Ήταν αντίθετος των αδελφών Γεωργίου και Χαράλαμπου Τυπάλδων – Ιακωβάτων που κυριαρχούσαν πολιτικά στην Παλική.  Ο ίδιος βεβαιώνει με ενυπόγραφη μαρτυρία του το 1881, σε τυπωμένο μονόφυλλο, ότι καταδιωκόταν απ’ τους δύο αδελφούς «διά ψύλλου πήδημα όπως εκτελέσουν τα πάθη τους».  Γι’ αυτή την αντιπάθεια προς τον Δημήτριο Τ. Χαριτάτο,  γίνεται αναγραφή στις σημειώσεις του Γεωργίου Τ. Ιακωβάτου τον Ιούνιο του 1867.  Ο Δημήτριος Τ. Χαριτάτος, μαζί με τον γιατρό Γεώργιο Τυπάλδο Κοζάκη, είχαν ταχθεί υπέρ της αφομοίωσης της Εκκλησίας των Ιονίων νησιών, στην αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδας, αντιτιθέμενοι στους αδελφούς Ιακωβάτους και στον Μητροπολίτη Κεφαλληνίας Σπυρίδωνα Κοντομίχαλο. 

Πέθανε στο Ληξούρι σε ηλικία 83 ετών, τον Αύγουστο του 1872.  Στην κηδεία του εγκωμιάστηκε από τον καθηγητή του Εθνικού Πανεπιστημίου, Όθωνα Πυλαρινού.  Για τις υπηρεσίες του και τα πατριωτικά του φρονήματα, τιμητικότατα πιστοποιητικά άφησαν διαπρεπείς πολιτικοί, οπλαρχηγοί, κληρικοί, έγκριτοι άνδρες του αγώνα, Δημ.  Υψηλάντης, Αλ. Μαυροκορδάτος, Ηλίας και Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, Νεόφυτος Ευβοίας, Ν. Γριεζώτης, Β. Μαυροβουνιώτης, Νεοφ. Βάμβας, Π. Γιατράκος, κλπ., αντίγραφα των οποίων δώρισε ο γιός του Γεράσιμος στο αρχείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Ελλάδος.  

Πηγές:

Ηλία Τσιτσέλη, Κεφαλληνιακά Σύμμικτα.

Γεράσιμου Πεντόγαλου, Γιατροί και Ιατρική Κεφαλονιάς, από τα χρόνια της Ένωσης μέχρι τον πόλεμο του 1940 (1864-1940).